ජාත්යන්තර පොල් ප්රජාවේ 60 වැනි සැසිය: පොල් කර්මාන්තයේ ගෝලීය සහයෝගීතාව ප්රවර්ධනය කිරීම
ජ්යාතන්තර පොල් ප්රජාවේ (International Coconut Community) 60 වන සැසිවාරය මෙවර ශ්රී ලංකාවේදී පැවැත්වුනි. ඉන්දියාව, ඉන්දුනීසියාව, මැලේසියාව, ජැමෙයිකාව, පිලිපීනය, තායිලන්තය, වියට්නාමය ඇතුලු රටවල් 21 ක නියෝජිතයන් 70 දෙනෙකු මීට සහභාගී විය.
දින 7ක් පුරා කොළඹ හිල්ටන් හෝටලයේදී පැවති මෙම සැසිවාරයේදී පොල් කර්මාන්තය ආශ්රිත නවීන තාක්ෂණය යොදා ගැනීම, වගාව ආශ්රිත ගැටලු, වෙළදපල හා අගය එකතුකිරීම, නව පර්යේෂණ හා ජ්යාතන්තර සහයෝගීතාවය ආදී විවිධ කරුණු සාකච්ඡා කරනලදී. සැසිවාරයේ ආරම්භය සනිටුහන් කරන ලද්දේ වැවිලි කර්මාන්ත හා ප්රජා යටිතල පහසුකම් ගරු අමාත්ය සමන්ත විද්යාරත්න මහතා විසිනි. අමාත්යාංශයේ ලේකම් ප්රභාත් චන්ද්රකීර්ති මහතා, ලංකාවේ ඉන්දුනීසියානු තානාපතිතුමා ඇතුලු දෙස් විදෙස් ආරාධිතයන් රැසක් මේ අවස්ථාව සදහා සහභාගී විය
සැසිවාරයේදී අදහස් දක්වමින් ලෝක පොල් ප්රජාවේ විධායක අධ්යක්ෂිකා ජෙල්ෆිනා ඇලොයිකා මහත්මිය ඉතා සාර්ථක සැසිවාරයක් පැවැත්වීම සදහා දායකවූ සියලු දෙනාට සිය ස්තූතිය පළ කලාය.
වැවිලි සහ ප්රජා යටිතල පහසුකම්, ගරු නියෝජ්ය අමාත්ය සුන්දරලින්ගම් ප්රදීප් මහතා අමාත්යාංශ පරිශ්රයේදී 2024.11.22 දින අභිනවයෙන් රාජකාරී ආරම්භ කළ අවස්ථාව.
වැවිලි සහ ප්රජා යටිතල පහසුකම්, ගරු නියෝජ්ය අමාත්ය සුන්දරලින්ගම් ප්රදීප් මහතා අමාත්යාංශ පරිශ්රයේදී 2024.11.22 දින අභිනවයෙන් රාජකාරී ආරම්භ කළ අවස්ථාව.
වැවිලි සහ ප්රජා යටිතල පහසුකම්, ගරු අමාත්ය කේ. වී. සමන්ත විද්යාරත්න මහතා අමාත්යාංශ පරිශ්රයේදී 2024.11.20 දින අභිනවයෙන් රාජකාරී ආරම්භ කළ අවස්ථාව.
වැවිලි සහ ප්රජා යටිතල පහසුකම්, ගරු අමාත්ය කේ. වී. සමන්ත විද්යාරත්න මහතා අමාත්යාංශ පරිශ්රයේදී 2024.11.20 දින අභිනවයෙන් රාජකාරී ආරම්භ කළ අවස්ථාව.
වැවිලි සහ ප්රජා යටිතල පහසුකම් අමාත්යාංශයේ ලේකම්වරයා ලෙස බී. කේ. ප්රභාත් චන්ද්රකීර්ති මහතා අමාත්යාංශ පරිශ්රයේදී 2024.11.20 දින අභිනවයෙන් රාජකාරී ආරම්භ කළ අවස්ථාව.
වැවිලි සහ ප්රජා යටිතල පහසුකම් අමාත්යාංශයේ ලේකම්වරයා ලෙස බී. කේ. ප්රභාත් චන්ද්රකීර්ති මහතා අමාත්යාංශ පරිශ්රයේදී 2024.11.20 දින අභිනවයෙන් රාජකාරී ආරම්භ කළ අවස්ථාව.
අඟුණකොළපැලැස්ස ජඳුර ප්රදේශයට අතිවිශාල නව තාක්ෂණයෙන් යුත් සහල් මෝලක් ලබා දීමට චීනයේ හයිනෑන් ප්රාන්ත රජයේ එකඟතාවය පළ කරයි.
හම්බන්තොට දිස්ත්රික්කයේ මෙතෙක් කිසිදු රාජ්ය හෝ පුද්ගලික අංශය විසින් ස්ථාපිත කර නොමැති මට්ටමේ අති නවීන තාක්ෂණයෙන් යුත් සහල් සැකසුම් මධ්යස්ථානයක් දකුණු පළාත සඳහා හම්බන්තොට දිස්ත්රික්කයේ ස්ථාපිත කිරීමට චීනයේ හයිනෑන් ප්රාන්ත රජයේ එකඟතාවය පළ කර ඇතැයි කෘෂිකර්ම හා වැවිලි කර්මාන්ත අමාත්ය මහින්ද අමරවීර මහතා සඳහන් කළේය. එම සහල් සැකසුම් මධ්යස්ථානය බොහෝ දුරට අඟුණකොපැලැස්ස ජඳුර හා ගුරුවල ගම්මාන දෙක කේන්ද්ර කර ගනිමින් පිහිටුවන අතර රැකියා විරහිත තරුණ ප්රජාව සහභාගි කර ගනිමින් සමුපකාර ක්රමයක් යටතේ මෙම සහල් සැකසුම් මධ්යස්ථානය පවත්වා ගෙන යාමට නියමිතය.
මීට සති දෙකකට පෙර චීනයේ හයිනෑන් ප්රාන්තයේ සිදු කළ නිල සංචාරයක දී තමන් එම රජයෙන් මේ සම්බන්ධව ඉල්ලීමක් කළ බවත්, ඒ අනුව ඊට යහපත් ප්රතිචාර පළ වූ බව ද අමාත්යවරයා සඳහන් කළේය.
2024.01.06 දින ගුරුවල හා ජඳුර ගම්මාන ආශ්රිතව පිහිටුවා ඇති බිම්මල් නිෂ්පාදන ගම්මානය සඳහා තවදුරටත් අවශ්ය මූල්ය ප්රතිපාදන හා උපකරණ ලබා දෙමින් අමාත්යවරයා මේ බව සඳහන් කළේය.
මෙම බිම්මල් නිෂ්පාදන ගම්මානය යටතේ මේ වන විට පවුල් 200කට අධික පිරිසක් සාර්ථක ලෙස බිම්මල් වගා කරන අතර ඒවා අලෙවි කිරීම මගින් ඔවුන් දෛනිකව විශාල ආදායමක් උපයනු ලබයි. 2024.01.06 දිනය තුළ රුපියල් මිලියන 10ක උපකරණ හා මූල්ය ප්රතිපාදන බිම්මල් නිෂ්පාදන කරුවන්ට බෙදා දීම අමාත්යවරයා අතින් සිදු කෙරිනි.
මෙහි දී අමාත්යවරයා ප්රකශ කරන ලද්දේ, මෙරට සහල් නිෂ්පාදනය සඳහා දැවැන්ත ඒකාධිකාරයක් තිබෙනවා. සහල් මිල තීරණය කරන්නේ මෙම ඒකාධිකාරයේ සිටින සහල් මෝල් අයිතිකරුවන් කිහිප දෙනෙක් විසිනුයි. මෙම අධිකාරය බිදීමට නම් රජය සතුව ඉහළ තාක්ෂණයෙන් යුත් සහල් මෝල් කීහිපයක් රට තුළ ක්රියාත්මක කළ යුතුයි. එය රජයට තනිවම කළ හැකි දෙයක් නොවෙයි. ඒ නිසා ජඳුර හා ගුරුවල තරුණ පිරිස යොදා ගනිමින් මෙම පළමු සහල් සැකසීම් මධ්යස්ථානය සඳහා සමුපකාර වැඩ පිළිවෙළක් අපි සකස් කරනවා.
මෙම නවීන පහසුකම්වලින් යුත් සහල් මෝල අපි පළමුවරට හම්බන්තොට දිස්ත්රික්කයේ පිහිටුවනවා. දැනට හම්බන්තොට දිස්ත්රික්කය තුළ නොමැති ආකාරයේ නවීන අංගොපාංගවලින් සමන්විත මෙම සහල් මෝල මගින් සමස්ත දකුණු පළාතේම නිෂ්පාදනය කරන වී සහල් බවට පත් කර රටපුරා බෙදා හැරීමට හැකිවෙනවා. චීන රජය සමග කළ සාකච්ඡා අනුව මේ වනවිට යහපත් ප්රතිචාර ලැබී තිබෙනවා යැයි ද අමාත්යවරයා සඳහන් කළේය.
ඍජු තේ පැළ වගා කිරීමේ ව්යාපෘතිය
ජාතික තේ නිෂ්පාදනය ඉහළ නංවා ඩොලර් බිලියන 2 ක තේ අපනයන ආදායමක් ලබාගැනීමේ අරමුණින් වැවිලි කර්මාන්ත අමාත්යාංශය හා කුඩා තේ වතු සංවර්ධන අධිකාරිය එක්ව ආරම්භ කළ ඍජු තේ පැළ වගා කිරීමේ ව්යාපෘතියේ සමාරම්භක උත්සවය පසුගියදා වැවිලි කර්මාන්ත අමාත්ය වෛද්ය රමේෂ් පතිරණ මහතාගේ ප්රධානත්වයෙන් ගාල්ල ඇල්පිටියේදී පැවැත්විය. මෙම උත්සවයට සමගාමීව තේ වගා කරන දිස්ත්රික්ක 6 ක් සඳහාද මෙම ඍජු තේ පැළ වගා කිරීමේ ව්යාපෘතිය හදුන්වා දෙන ලදී.
මෙහිදී අදහස් දක්වමින් අමාත්යවරයා ප්රකාශ කළේ, 2021 හා 2022 වසර වල ජාතික අපනයන ආදායමට වැඩිම දායකත්වයක් වැවැලි ක්ෂේත්රයෙන් ලබාදුන් බවය. එහිදී පොල් අපනයනයෙන් ඩොලර් මිලියන 890 ක්ද, රබර් වලින් ඩොලර් බිලියන 1 ක්ද කුරුඳු වලින් ඩොලර් මිලියන 420 ක් හා තේ වලින් ඩොලර් බිලියන 1.23 ක් ජාතික අපනයන ආදායමට ලබාදුන් බවයි. ඉදිරියේදී තේ අපනයනයෙන් ඩොලර් බිලියන 2 ක් ඉපයීම තම අමාත්යාංශයේ බලාපොරොත්තුව බවත් එය සාක්ෂාත් කර ගැනීමේ අරමුණ ඇතිව මෙම ඍජු තේ පැළ වගා කිරීමේ ව්යාපෘතිය ක්රියාත්මක කරන බවත් අමාත්යවරයා පැවසීය. ශ්රි ලංකාව පුරා කුඩා තේවතු හිමියන් ලක්ෂ 4 ක් පමණ සිටින බවත් ඔවුන්ට තේ වගාව වෙනුවෙන් ලබා දෙන සහනාධාර නොවනස්ව ඉදිරියටත් එලෙසම ලබාදෙන බවත් ඉදිරියේදී පොහොර මිල තවදුරටත් අඩුකිරීමට හැකියාව ලැබෙනු ඇති බවත් රමේෂ් පතිරණ අමාත්යවරයා වැඩි දුරටත් පැවසීය.
මෙම අවස්ථාවට කාන්තා හා ළමා කටයුතු පිළිබඳ රාජ්ය අමාත්ය ගීතා කුමාරසිංහ, වැවිලි කර්මාන්ත අමාතයාංශයේ ලේකම් ජානක ධර්මකීර්ති, තේ පර්යේෂණ ආයතනයේ සභාපති චින්තක ලොකුහෙට්ටි, කුඩා තේවතු සංගමයේ සභාපති, ඇල්පිටිය ප්රාදේශීය සභා සභාපති, කුඩා තේ වතු හිමියන් ඇතුළු විශාල පිරිසක් සහභාගි වූහ.
රෝමයේ පැවති ජාත්යන්තර තේ දින සැමරුම
ජාත්යන්තර තේ දිනය වෙනුවෙන් මැයි මස 21 වන දින ඉතාලියේ රෝම නගරයේ ලෝක ආහාර හා කෘෂිකර්ම සංවිධානයේ (FAO) මූලස්ථානයේදී පැවති විශේෂ සැමරුම් උත්සව අවස්ථාවට ශ්රී ලංකාව නියෝජනය කරමින් වැවිලි කර්මාන්ත අමාත්ය වෛද්ය රමේෂ් පතිරණ මහතා එක්විය.
FAO හි අධ්යක්ෂ ජනරාල් ආචාර්ය QU Dongyu මහතාගේ මූලිකත්වයෙන් පැවති මෙම සමුළුවට තේ නිපදවන සියළු රටවල් නියෝජනය කරමින් නියෝජිතයන් එක්ව සිටියහ. මෙම සමුළුව තුළදී මූලිකව කුඩා තේ වතු හිමියන් කෙරෙහි අවධානය යොමු කෙරුණු අතර, ඔවුන්ට සහාය වීමට සහ ඔවුන් මුහුණ දෙන අභියෝග ජය ගැනීමට ඔවුන්ට උපකාර කිරීමට ඇති හැකියාවන් පිළිබඳව සාකච්ඡා කෙරිණි. එහිදී අමාත්යවරයා ශ්රී ලංකාවේ තේ නිෂ්පාදනයේදී කුඩා තේවතු හිමියන් දක්වන දායකත්වය පිළිබඳවත්, ඔවුන්ගේ ආර්ථිකය ස්ථාවර කරලීම පිළිබඳවත්, තේ කර්මාන්තය තුළ අගනා මෙහෙයක් ඉටුකරන වතු කම්කරු ප්රජාව පිළිබඳව මෙන්ම ඔවුන්ගේ සමාජ හා ආර්ථික ජීවන අභිවෘද්ධිය වෙනුවෙන් කටයුතු කරන ආකාරය පිළිබඳවත්, සමුළුව දැනුවත් කිරීම සිදුකෙරිණි.
මෙම උත්සව අවස්ථාවට සමගාමීව එක්සත් ජාතීන්ගේ කාන්තා සංසදයේ (UNWG) සහයෝගීතාවයෙන් FAO මූලස්ථානයේ Atrium හි තේ කර්මාන්තය මුල්කොට ගත් ප්රදර්ශනයක් පවත්වනු ලැබූ අතර තේ රස බැලීමේ උත්සවයක්ද සංවිධානය කොට තිබුණි. එම ප්රදර්ශනය සංවිධානයේ අරමුණ වූයේ කුඩා වතු හිමියන් සහ ග්රාමීය ජීවනෝපාය සඳහා එම අංශය ඉටු කරන ප්රධාන කාර්යභාරය සහ SDGs සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා එහි දායකත්වය පිළිබඳව නරඹන්නන් දැනුවත් කිරීමය.
මෙම සැමරුම මගින් යහපැවැත්මේ ඉපැරණි සංකේතයක් ලෙස තේ වල ගැඹුරු සංස්කෘතික උරුමය පෙන්නුම් කිරීම සිදුකෙරුණු අතර එයට UNWG සම්බන්ධ කර ගැනීම තුළින් තේ වටිනාකම් දාමය ඔස්සේ කාන්තාවන්ගේ දායකත්වය පිළිබඳව තේ සංස්කෘතියක් හරහා ගෝලීය වශයෙන් සමාජයන්හි කතිකාවක් ඇති කිරීම සිදුකෙරිණි.